بیت کوین چیست و چرا باید آن را بشناسیم؟

پول را می توان یکی از جذاب ترین و یا حتی جذاب ترین اختراع بشری دانست. در واقع بسیاری از اختراعات، ایده ها، نوآوری ها و حتی شعرها و داستان ها و آثار ادبی و هنری اگر به خاطر پول نبوده در نهایتش داستانی از پول داشته است! به هر روی پول ها از بدو پدید آمدن روحی حکومتی در خود داشتند و در واقع نشانی بوده اند از قدرت حکومت. دلار آمریکا، روپل روسیه، ریال ایران، یورو اروپا …. همه این واحدهای پولی نامی از ضامن خود را یدک می کشند. بیت کوین اما نامی است که با وجود عمری بالاتر، نزدیک به یکسال است که در ایران و جهان توجه دو چندانی را به خود جلب کرده است و هر روز خبرهای جدیدی از آن می شنویم. ما در هشت بیت قصد داریم کمی در مورد این ارز جدید برای شما بنویسیم و با هم بیشتر در مورد بیت کوین و دیگر مباحث ارزهای رمزنگاری شده (cryptocurrency) بدانیم.

بیت کوین چیست؟

بیت کوین یک شبکه و ارز پرداخت جدید است. تراکنش های این شبکه به صورت همتا به همتا و بدون نیاز به واسطه ها انجام می شوند. به عبارت دیگر ما برای انجام تراکنش ها دیگر نیازی به نهاد های متمرکز مانند بانک یا موسسات دیگر نداریم. در واقع می توان گفت تفاوت اصلی بیت کوین با ارز سنتی غیر متمرکز بودن آن است. بیت کوین بر روی پایگاه داده غیرمتمرکز (بلاک چین) فعالیت می کند. این تفاوت در پایگاه داده را می توان یکی از دلایل اصلی علاقه به ارزهای دیجیتال این چنینی دانست. اگر بخواهیم توضیحی ساده در این زمینه بدهیم در پایگاه داده متمرکز اطلاعات به واسطه ها ارسال می شوند و این واسطه ها به تمامی اطلاعات دسترسی دارند و در مواردی می توانند کنترل داشته باشند. برای مثال اگر ما به شما پیام تلگرام بفرستیم این پیام در ابتدا به سرور تلگرام ارسال می شود و از سرور تلگرام به شما. در حالی که در پایگاه داده غیر متمرکز ( بلاک چین )، داده ها بین چندین و چند سرور توزیع شده اند و دسترسی، کنترل و حتی هک آن کار بسیار بسیار سخت و تقریباً ناشدنی است. تفاوت چیست؟ این غیر قابل کنترل بودن و ردگیری کردن این گونه ارزها را به شدت محبوب کرده است. شاید در گذشته بیشتر خلافکاران آن را جذاب می دیدند ولی حالا دیگر همه به دنبال پنهان کردن اطلاعات خود هستند!

مبدأ بیت کوین کجاست؟

سوال خوبی است! در واقع تا به اینجای این نوشته سعی بر این بود که این را توضیح دهیم که بیت کوین برای هیچ کس نیست و دولت یا گروهی و مکان خاصی هم ندارد. مخترع یا توسعه دهنده بیت کوین را فرد (یا افرادی) ناشناس به اسم ساتوشی ناکاموتو می دانند. تاکنون هویت این فرد یا گروه فاش نشده است و تنها داستان ها و حدس ها و گمان ها در مورد آنها بین مردم می چرخد. گفته می شود که زمان ارائه بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو حدود ۱ میلیون کوین برای خودش اختصاص داد. بنابراین اگر این روایت حقیقت داشته باشد، او روز به روز ثروتمند تر می شود ( البته اگر تا به حال نفروخته باشد!) و اگر قیمت بیت کوین همینطور افزایش پیدا کند، او تبدیل به ثروتمندترین فرد جهان خواهد شد.

بیت کوین چگونه کار می کند؟

پول یک کاغذ بی ارزش است اگر اعتبار دولتی پشتش نباشد. همانطور که پیش از این توضیح دادیم در مبادله پولی معمول شما به بانک اعلام می کنید مقداری پول را می خواهید به فرد دیگری انتقال دهید. بانک بررسی می کند حساب شما آن میزان پول را دارد یا نه و سپس آن را به حساب مخاطب شما انتقال می دهد. در بحث بیت کوین اما شما بیت کوین خود را در کیف پول مجازی ( wallet ) ذخیره می کنید و به منظور انتقال کافیست آدرس کیف پول مخاطب خود را بگیرید و  دستور انتقال را می دهید. باقی کار بر عهده سرورهایی است که در سراسر دنیا این پایگاه داده غیر متمرکز (بلاک چین) را می سازند و بدون واسطه و یا نظارت پول شما انتقال می یابد. اما این سرور های پایگاه داده غیر متمرکز  (بلاک چین) از کجا می آیند و متعلق به چه کسانی هستند؟ پرسش خوبی است. افراد سرورها و کامپیوتر های خود را در اختیار این شبکه قرار می دهند. به ازای محاسبات و تایید تراکنش ها، بیت کوین های جدیدی تولید می شوند و در ازای آن کمی از این بیت کوین را دریافت می کنند. اینجاست که معدن چی (ماینر) تعریف می شود و امروزه بسیاری برای کسب بیت کوین، سیستم های بسیار بسیار پیشرفته ای را برای ماین کردن (استخراج) در اختیار شبکه قرار می دهند. شایان ذکر است که همان طور که پیش از این گفتیم به دلیل غیر متمرکز بودن این پایگاه داده اصلاً مهم نیست کامپیوتر برای چه فرد یا گروهی باشد.

آینده بیت کوین؟

بیت کوین جذاب است ولی هنوز راه زیادی در پیش دارد. تراکنش ها در آن سریع است ولی هنوز در برابر شبکه هایی همچون ویزا کارت تقریباً حرفی برای گفتن ندارد. همان طور که پیش از این گفتیم اعتبار پول ها به دولت های آنهاست، بیت کوین هم نیاز به اعتبار دارد. تا زمانی که مورد قبول کلی قرار نگیرد همچنان باید تبدیل شود. در واقع می توان گفت که هنوز بیت کوین بیشتر شبیه طلاست نه ارز، این به آن معنی نیست که بیت کوین شکست خواهد خورد همان طور که طلا همیشه با ارزش است. در مقابل، به آن معنی هم نیست که همچون طلا حتماً بیت کوین موفق می شود.

در هر حال به شما پیشنهاد می کنیم که اگر به این دنیا علاقه مند هستید در مورد آن بیشتر تحقیق کنید و ما هم سعی داشتیم در این نوشته آغاز این آشنایی را به شما بدهیم. امیدواریم در ادامه بتوانیم بیشتر در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتالی و  موارد مبتنی بر بلاک چین با هم بحث داشته باشیم.