معرفی CPU،چیزهایی که باید بدانیم….

خب من میخواهم یک کامپیوتر بخرم :). اگر زیاد اهل کامپیوتر وسخت افزار و این بحث ها نباشید 2 حالت وجود دارد یا میروید پیش یک دوست آشنا به موارد و یا متأسفانه متأسفانه بدون اطلاع قبلی میروید به سمت دنیای خطرناک بازار….. در هر دو حالت یک سری سوالات اولیه از شما می پرسند مثل چقدر میخواهید خرج کنید ، برای چه کاری می خواهید و…. بعد اینجاست که شمایید و چندین و چند اصطلاح و باور و دروغ و مشکلات دیگر و مطمئناً اولین قطعه ای که به شما معرفی می شود CPU است، پس 5 دقیقه وقت با ارزشتان را به من بدهید تا بگویم آن چیزهایی که در ادامه گفته می شود یعنی چه.

CPU چیست؟

مطمئناً برای شما که قصد خرید کامپیوتر دارید این امر که CPU مخفف چه کلماتی است و یا کلاً چگونه کار می کند زیاد مهم نیست (مهمه؟ کمی سرچ کنید مطالب خیلی خوبی نوشته شده به فارسی) فقط همین بس که مهمترین بخش هر کامپیوتری CPU است و بیشترین سهم را در سرعت ، قدرت و کارایی کامپیوتر دارد. پردازنده واحد محاسباتی و کنترلی رایانه‌ است که دستورالعمل ‏ها را تفسیر و اجرا می‌کند.

از CPU چه چیزهایی را باید بدانم؟

کلاً هر CPU ای چند مشخصه دارد که با آنها می توان قدرت و گروه کاری و باقی مشخصات CPU را متوجه شد. مثلاً در معرفی یک CPU می گویند: Core i5 ، 3.3GHz و 6مگ کش . خب Core i5 یعنی این پردازنده ساخت اینتل است (بعداً همه این موارد به تنهایی توضیح داده می شود)،3.3 گیگا هرتز یعنی فرکانس کاری این پردازنده در این مقدار است، 6مگ کش یعنی مقدار حافظه نهان یا همان کش پردازنده 6 مگابایت است. البته در اسم Core i5 نکته دیگری هم نهان است که بماند برای بعد، ولی برای خرید همین مشخصه ها کافیست.

فرکانس کاری

توان پردازش CPU با فرکانس مشخص می‌شود و هر چقدر فرکانس بیشتر باشد یعنی پردازنده می‌تواند محاسبات بیشتری را در واحد زمان انجام دهد. پس بین دو مدل مشابه، پردازنده‌ای که فرکانس بالاتری دارد دارای سرعت بیشتری است. به فرکانس، کلاک هم گفته می‌شود و در پردازنده‌ها ثابت است. یکی از دلایل اصلی اختلاف در پردازنده‌های یک خانواده مثل Core i5 یا Core i7 به همین فرکانس آنها وابسته است.

کش

کش یا حافظه نهان به حافظه بسیار سریع درون پردازنده‌ها گفته می‌شود که داده‌ها را قبل از پردازش در اختیار پردازنده قرار می‌دهند. هرچقدر کش بیشتر باشد داده‌ها و دستورات بیشتری در آن ذخیره می‌شوند که این موضوع برای ویرایشگرهای عکس، فیلم، صدا و محتوای سه‌بعدی حیاتی است. پردازنده‌های رایج در بازار دارای یک تا 8 مگابایت کش هستند. کش دارای چند لایه (معمولا سه لایه) است که در اغلب پردازنده‌های اینتل، لایه سوم توسط هسته‌های پردازشی و هسته گرافیکی قابل دسترسی است.

هسته چیست؟

حدود 7 یا 8 سال می شود که شرکت های سازنده روی به افزایش هسته های پردازنده های خود آورده اند و از آن زمان بازخورد های خوبی دیدند.با ورود چند هسته ای ها به داستان پردازنده ها، مواردی همچون مالتی تسکینگ مطرح شد ( یعنی انجام چند فعالیت در کنار هم) و در ادامه شاهد افزایش روز افزون سرعت کامپیوترها بودیم . حالا هم حتی در دنیای گوشیهای هوشمند شاهد چند هسته ای ها هستیم، امروزه حرف از پردازنده های هشت هسته ای است. شنیده ها زیاد است اما با ورود نسل چهارم پردازنده های Core i همچنان شاهد چهار هسته ای ها هستیم . البته AMD در سری FX از 8 هسته استفاده کرده است. فقط اینجا این مسئله مهم را بگویم که i3 یا i5 یا i7 نشانه 3 یا 5 یا 7 هسته ای بودن پردازنده نیست اینها فقط اسم سری ارزان ،میان و گران قیمت پردازنده های اینتل است. در گذشته گفتم یک نکته نهان در i5 هست ، منظورم این بود که شما با شنیدن i5 دیگر متوجه می شوید که 4 هسته ایست. همین 🙂

مشخصه دیگری هم هست؟

بله !!! ولی خب زیاد به کار شما نمی آید مثلاً مقدار کش L1 یا L2 ویا وجود کش L3 یکی از آنهاست. (بماند که اگر بخواهید خیلی تخصصی خرید کنید این موارد نقش مهم خود را بازی می کنند و دانستن آنها الزامی است).

اینتل؟AMD؟

از وقتی که کامپیوتر ها به خانه ها وارد شدند این دو اسم بیشتر شنیده شدند. رقابت این دو مدتهاست که جریان دارد و شاید تنها برنده این رقابت مصرف کننده ها باشند. حالا کدام بهتر است؟ بستگی دارد….اگر بودجه هست  که خب اینتل، اینتل همیشه پیشگام بوده و شاید شعار نا نوشته اش ” اول هوای حرفه ای ها رو داشته باش بعد کاربران معمولی” باشد ، به همین خاطر در سطح بالا به نظر بیشتر کاربران و صاحب نظران اینتل بهتر جواب داده است و وقتی شما بودجه بالا در نظر گرفته اید کامپیوتر سطح بالا می خواهید  مگر نه؟ ولی اگر بودجه نبود AMD هست خیالتان راحت آنچنان شما را راضی خواهد کرد که عاشقش می شوید. مخصوصاً با سری FX که سرو صدای زیادی کرده است و سلطنت اینتل را در این رده متزلزل کرده است.

 آن وقت APU چیست؟

2 یا 3 سالی از معرفی اولین APU ها میگذرد و توضیح ساده عملکردشان تلفیق گرافیک و پردازنده است. آغازگر این حرکت AMD بود و به نظر این حقیر اکنون هم AMD در این زمینه قدرتمندتر از رقیب دیرینه اش است( هرچند اخیراً کارت گرافیک های تعبیه شده در پردازنده های جدید اینتل در حال تغییر این وضعیت است) وشاید یکی از مزیت های پررنگ این تلفیق افزایش سرعت رابطه بین گرافیک و پردازنده باشد.

چطوری بشناسمش؟

پردازنده های اینتل که در 3 گروه تولید می شوند : گروه پنتیوم،گروه Core i و Xenon ، پنتیوم که مدتهاست یار ماست و حالاهم در کنار ماست معمولاً در کنار نام پنتیوم یک حرف G هم می آید. این سری رده پایین قیمت اینتل را تشکیل می دهد نسبت به سری Core i کارایی کمتری دارد. اگر کارتان سبک است یا بودجه زیادی ندارید به این گروه سر بزنید. سری Core i محبوب ترین سری اینتل است. این سری 3 نسل را به خود دیده و اکنون شاهد نسل چهارم آنها هستیم اگر دقت کنید در نام این پردازنده ها سری آنها مشخص است مثلاً 4750 نسل چهارم است چرا؟ چون با 4 شروع شده :). زنون هم برای سرورها کاربرد دارد اگر سرور باز هستید که قربان دستتان یک کلاس آموزشی برای من هم بگذارید 🙂

AMD هم در 4 گروه ویا حتی 5 گروه پردازنده تولید کرده است. سمپرون و اثلون رده پایین قیمت را تشکیل می دهند، فنوم را شاید باید کمی بالاتر دانست و در آخر سری A و FX (که به نظر می رسد تمرکز اصلی AMD بر روی این دو گروه است) سری A بیشتر APU ها را تشکیل می دهد و سری FX سری قدرتمند AMD است . ناگفته نماند سری E این کمپانی هم در لپتاپ ها استفاده می شود و سری پایین قیمت آن را تشکیل می دهد.